Obwody wyjściowe nadajników

Obwód anodowy wzmacniacza mocy w.cz. pracującego w stopniu końcowym nadajnika ma zasadnicze znaczenie. Od obwodu anodowego i związanych z nim elementów zależy dopasowanie wzmacniacza do obciążenia – anteny.

Obwód rezonansowy równoległy.

Obwód rezonansowy równoległy stosowany jest obecnie tylko przy wzmacniaczach triodowych. Stosowanie obwodu typu PI jest co prawda możliwe, lecz obwód siatkowy musi być wykonany jako symetryczny w celu umożliwienia neutralizacji. Bez neutralizacji wzmacniacz triodowy o podstawie katodowej na pasmach amatorskich KF nie może pracować.

Schematyczny rysunek wzmacniacza triodowego z równoległym obwodem rezonansowym:

Wzmacniacze triodowe o podstawie katodowej są dziś prawie całkowicie wyparte przez znacznie stabilniejsze i wymagające mniejszej mocy sterującej wzmacniacze na tetrodach strumieniowych i pentodach. Triody są stosowane szeroko we wzmacniaczach o podstawie siatkowej, nie wymagających neutralizacji. Jako obwody anodowe są stosowane w nich prawie wyłącznie obwody typu PI.

Obwód typu PI

Praktycznie prawie wszystkie współczesne nadajniki amatorskie mają obwód wyjściowy w postaci filtru typu PI. Daje on bardzo dobre tłumienie harmonicznych, umożliwia dopasowanie anten w b. szerokim zakresie przy zachowaniu stałej dobroci obwodu. Możliwości tej nie należy jednak nadużywać, ponieważ przy antenach o impedancji pow. 300 omów kondensator antenowy PI filtra musi mieć ustawioną małą pojemność, przez co obniża się zdolność tłumienia harmonicznych oraz powoduje występowanie TVI i BCI z powodu występujących w tym przypadku bardzo dużych napięć. Przy stosowaniu anten niskoomowych przy mocach nawet 750W z powodzeniem można stosować zwykłe odbiorcze kondensatory zmienne.

W obwodzie typu PI dobrze jest stosować na wyjściu dławik 2.5 mH, zabezpieczający przed porażeniem operatora w przypadku przebicia kondensatora separującego przy anodzie oraz zwierający ewentualne ładunki statyczne z anteny.

Cewkę obwodu typu PI zazwyczaj wykonuje się jako powietrzną samonośną, rzadziej na korpusie ceramicznym. Średnica cewki najczęściej waha się w przedziale 60…90 mm. Grubość drutu podano w poniższej tablicy. W miarę możliwości, zwłaszcza w paśmie 21 MHz i wyżej, drut powinien być posrebrzony. Na niższe pasma zastosować można cewki wykonane z emaliowanego drutu miedzianego.

Dla koniecznego ze względu na TVI tłumienia 100 dB konieczne jest stosowanie dodatkowego filtru dolnoprzepustowego w doprowadzeniu anteny.

Źródło:
L. Kossobudzki i J. Ładno “Amatorskie Nadajniki KF i UKF” WKiŁ 1969